Światowy Dzień Obrony Cywilnej – 1 marca

1 marca to Światowy Dzień Obrony Cywilnej. Święto zostało ustanowione w 1990 roku przez zgromadzenie ogólne Międzynarodowej Organizacji Obrony Cywilnej. W tym dniu w sposób szczególny warto przypomnieć, że od 1 stycznia 2025 roku obowiązuje ustawa, która tworzy nowoczesny, kompleksowy, całodobowy system ochrony ludności i obrony cywilnej w naszym kraju. Z tej okazji komendant główny PSP nadbryg. Wojciech Kruczek pragnie złożyć wszystkim życzenia.

Światowy Dzień Obrony Cywilnej (ang. World Civil Defence Day) – święto ustanowione w 1990 r. przez Międzynarodową Organizację Obrony Cywilnej (ang. The International Civil Defence Organisation, ICDO). Dzień ten upamiętnia wejście w życie 1 marca 1972 r. konstytucji ICDO, jako organizacji międzyrządowej.
Światowy Dzień ICDO za cel stawia sobie  popularyzację działalności, propagowanie wśród społeczeństwa wzorców i postaw zachowań w razie wypadków i katastrof, a także uznanie wysiłku, ofiary i dokonań wszystkich służb odpowiedzialnych za zwalczanie klęsk żywiołowych oraz  niesienie pomocy i ratowanie życia ludzkiego.

Założenia ustawy z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

Ustawa określa m.in.: 

  • zadania ochrony ludności w czasie pokoju i w czasie wojny; 
  • organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności;
  • zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej;
  • zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń oraz ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach;
  • zasady użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony;
  • zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej.

Przepisy odnoszą się także do kwestii związanych z finansowaniem ochrony ludności i obrony cywilnej i przewidują, że na rozwój systemu ochrony ludności i obrony cywilnej będzie przeznaczane co najmniej 0,3 proc. PKB.
 
Założeniem ustawy jest połączenie, do tej pory traktowanych odrębnie, systemów ochrony ludności i obrony cywilnej w jeden spójny mechanizm. 

Wdrażanie ustawy 
Obecnie w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji trwają prace nad kilkunastoma rozporządzeniami do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Minister Tomasz Siemoniak spotyka się samorządowcami, by przedstawiać założenia nowych regulacji. Opracowywany jest także Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, który określa sposób finansowania realizacji zadań ochrony ludności i obrony cywilnej. Pierwszy program będzie programem dwuletnim, kolejne będą miały charakter czteroletni. 
 
Trwają Wyższe Kursy Ochrony Ludności dla starostów i prezydentów miast prowadzone przez Akademię Pożarniczą. Ich celem jest przygotowanie kadry kierowniczej administracji samorządowej do skutecznego zarządzania ochroną ludności w sytuacjach kryzysowych.

Modernizacja systemu alarmowego 
Ustawa o ochronie ludności określa zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń oraz ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach. W ramach Programu MSWiA „Odporność na kryzys – optymalizacja Służb Państwowych odpowiadających za bezpieczeństwo” Państwowa Straż Pożarna wdraża nowoczesny system ostrzegania i alarmowania, który obejmie aż 4 060 lokalizacji w całej Polsce. Na ten cel przeznaczono 175 mln zł ze środków Krajowego Planu Odbudowy (KPO). 
 
Jednym z kluczowych elementów modernizacji jest wymiana analogowych syren alarmowych na nowoczesne, cyfrowe urządzenia. Obecnie alarmy uruchamiane są głównie drogą radiową. Nowy system będzie wykorzystywać technologie LoRaWAN, cyfrową łączność radiową DMR oraz GSM, co zwiększy jego niezawodność i zasięg działania.

Światowy Dzień Obrony Cywilnej został ustanowiony przez Międzynarodową Organizację Obrony Cywilnej (ICDO) w 1990 roku, aby upamiętnić wejście w życie jej konstytucji jako organizacji międzyrządowej 1 marca 1972 roku. Jego celem jest zwiększanie świadomości społecznej na temat ochrony ludności oraz promowanie właściwych zachowań w sytuacjach kryzysowych. To także okazja do docenienia pracy służb, które każdego dnia chronią obywateli i przeciwdziałają skutkom katastrof.

Obchody tego dnia podkreślają znaczenie wspólnych działań na rzecz bezpieczeństwa oraz konieczność stałego rozwoju systemów reagowania na zagrożenia. 

Zachęcamy do zapoznania się z listem Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej