Powódź

Świadomość i analiza zagrożeń to pierwszy krok w przygotowaniach na zagrożenia:

• skorzystaj z map zagrożenia powodziowego dostępnych na stronach wody.isok.gov.pl
• śledź aktualne komunikaty/ostrzeżenia na temat warunków pogodowych;
• oceń, jakie skutki (nie tylko dotyczące bezpośredniego zalania miejsca, w którym przebywasz, ale uwzględnij również zablokowane drogi, mosty, przerwy w dostawach prądu, gazu, wody itp.) mogą wystąpić oraz ich wpływ na Twoją sytuację;
• zapoznaj się ze sposobami ostrzegania i alarmowania o wezbraniach i powodzi oraz miejsca do ewakuacji;
• obserwuj rzeki w swojej okolicy. Ryzyko powodzi rośnie, gdy wzrasta poziom wody;
• przeanalizuj potrzebę ewakuacji prewencyjnej swojej rodziny, zwierząt domowych, zwierząt hodowlanych; jeżeli je posiadasz. Przeanalizuj, gdzie ewentualnie możecie się ewakuować, gdzie ewakuować zwierzęta;
• jeżeli istnieje ryzyko wystąpienia powodzi, ubezpiecz się.

Skuteczne przygotowanie wymaga odpowiednich zasobów i umiejętności. Dzięki nim możesz zminimalizować ryzyko utraty zdrowia i życia:

Opracuj rodzinny plan powodziowy:

• ustal sposoby komunikowania wśród rodziny i sąsiadów (również w przypadku braku łączności telefonicznej);
• wskaż miejsca do ewakuacji oraz drogi dotarcia do nich;
• zrób wykaz niezbędnych rzeczy, które należy zabrać ze sobą (dokumenty, leki, apteczka, ubrania itp.);
• ustal podział obowiązków;
• przygotuj spis i sposoby wyłączania instalacji (prąd, gaz itp.);
• przygotuj się na rodzinną ewakuację, korzystając z rodzinnego planu kryzysowego;
• przygotuj plecak ewakuacyjny;

Wyposaż się dodatkowo w niezbędne środki i narzędzia, takie jak:

• żywność i zapas wody butelkowanej; 
• naładowany telefon komórkowy z naładowanym powerbankiem; 
• środki komunikacji (np. radio na baterie);
• apteczka z materiałami opatrunkowymi i środkami do dezynfekcji;
• zapas leków (przyjmowanych regularnie);
• środki do zabezpieczania domu/mieszkania (worki, piasek, folia, itp.);
• przygotuj flagi lub kawałki materiału w kolorze: białym, czerwonym, niebieskim –ułatwi to wysłanie komunikatu służbom w celu zasygnalizowania potrzeby ewakuacji, żywności czy pomocy medycznej.

Zapewnienie bezpieczeństwa w otoczeniu to podstawa ograniczania ryzyka:

• jeśli to możliwe, odeślij dzieci i osoby starsze w bezpieczne miejsca, np. do rodziny lub znajomych;
• przenieś wartościowe przedmioty na wyższe kondygnacje;
• zabezpiecz dokumenty, przetrzymuj je w wodoodpornych opakowaniach;
• uzupełnij zapasy żywności i wody; 
• naładuj baterie w telefonach i latarkach; 
• przeparkuj pojazdy w bezpieczne miejsce;
• przenieś meble i cenne rzeczy na wyższe kondygnacje;
• rozważ ewakuacje zwierząt, zapoznaj się z zestawem awaryjnym dla zwierząt domowych, rozważ ewakuację zwierząt hodowlanych;
• zabezpiecz produkty niebezpieczne: nawozy, pasze, substancje chemiczne używane w ogrodnictwie.

Wymiana informacji i współpraca to klucz do efektywnego reagowania:

• na bieżąco monitoruj komunikaty i ostrzeżenia służb – postępuj wedle wydanych zaleceń;
• przekaż informacje o zagrożeniu i zaleceniach rodzinie i sąsiadom;
• przekazuj tylko sprawdzone informacje – unikaj dezinformacji i paniki. Nie podejmuj decyzji na podstawie niesprawdzonych informacji (sprawdzaj w kilku miejscach).

Gdy zagrożenia się rozwijają, realizuj ustalony wcześniej plan, ale jednocześnie reaguj elastycznie, dostosowując działania do zmieniających się okoliczności:

• podejmij decyzję o ewakuacji, jeżeli rekomendują ją służby lub władze lokalne;
• nie korzystaj ze studni i wody gruntowej;
• w miarę możliwości nie chodź po obszarach zalanych; 
• wyłącz instalację elektryczną i gazową; 
• jeżeli zdecydowałeś się zostać w domu, wejdź na najwyższą kondygnację;
• jeżeli potrzebujesz pomocy, wywieś flagę lub kawałek materiału: biały – potrzeba ewakuacji, czerwony – potrzeba pomocy medycznej, niebieski – potrzeba żywności i wody;
• dokumentuj zaistniałe szkody, po przejściu fali powodziowej skontaktuj się z ubezpieczycielem.

Po ustaniu zagrożenia dokonaj oceny i wyciągnij wnioski na przyszłość:

• oceń stan budynków i instalacje – skorzystaj ze specjalistycznej pomocy (nadzór budowlany, elektryk itp.);
• uzupełnij zapasy (apteczka, baterie, leki itp.);
• przeprowadź aktualizację rodzinnego planu powodziowego (co zadziałało, a co należy poprawić).

Odporność na przyszłe zagrożenia wymaga zaangażowania i systematycznego działania:

• wprowadź lub modernizuj sprzęt i instalacje zabezpieczające dom przez zalaniem;
• dbaj o utrzymanie w dobrym stanie odwodnienia i innej infrastruktury zapobiegających zalaniu;
• zapewnij wsparcie psychologiczne – informacje o infoliniach i punktach wsparcia mogą pomóc w radzeniu sobie ze stresem. Jeśli czujesz, że potrzebujesz wsparcia, skonsultuj się z psychologiem;
• zapewnij wsparcie finansowe. Jeżeli tego potrzebujesz, zgłoś się po pomoc finansową do ośrodka pomocy społecznej;
• organizuj działania lokalne, np. które pozwolą na lepsze przygotowanie się do zagrożeń i umożliwią skuteczne reagowanie (np. przekazywanie informacji osobom starszym, pomoc z transporcie żywności itp.);  

• buduj świadomość zagrożeń w społeczności lokalnej (np. w mediach społecznościowych) poprzez propagowanie materiałów o zagrożeniach, np. map zagrożenia powodziowego czy wzoru rodzinnego planu powodziowego.